Iets over decibels.
Bij antenne systemen werken we altijd in decibels. Eigenlijk is dit werken met exponenten. Wanneer twee getallen vermenigvuldigd moeten worden zoals bij versterking, dan wordt dit bij werken met exponenten een optelling. Delen i.v.m. verliezen wordt bij werken met exponenten een aftrekking. Het wordt dus stukken makkelijker om een antennesysteem te berekenen in decibels daar het uitrekenen simpel wordt gereduceerd tot optellen en aftrekken.
Decibel is eigenlijk een verhouding. Wanneer je niet weet wat nul decibel inhoudt, dan zegt het cijfertje totaal niets. Vandaar de vele vormen zoals dBd, dBa, dBi, dBm en in ons geval dBuV.
Hier is dus de 0dB gedefinieerd.
Splitters.
Bij een 2-weg splitter wordt het binnenkomende signaal gesplitst en naar twee apparaten gevoerd. We krijgen niet iets voor niets dus is het begrijpelijk dat ieder apparaat de helft van het totale signaal krijgt aangeboden. Uitgedrukt in decibels is de helft van het vermogen -3dB. Nu verliezen we ook nog wat in de splitter zodat we rekenen met -4dB.
Een 4-weg splitter zijn 2 stuks 2-weg splitters (eigenlijk 3 stuks) achter elkaar geplaatst. Het verlies naar iedere uitgang zou zonder verlies in de splitter zo’n 6dB bedragen. In de praktijk blijkt dit zo’n 7 tot 8dB te zijn.
Bij een splitter werkt alles goed zolang alle uitgangen GEGARANDEERD in de juiste karakteristieke impedantie zijn afgesloten. Is dit niet het geval, zal er kabelreflectie ontstaan wat terug komt in het systeem.
Zie hier voor de wetenswaardigheid bij coaxkabels
.
Vanuit een splitter naar een versterker of multitap gaan is juist maar vanuit een splitter naar een radio of TV gaan is verkeerd. Wanneer immers de stekker uit de radio of TV wordt getrokken, is de kabel niet meer op juiste wijze afgesloten en zullen er kabelreflecties ontstaan. Niet gebruikte uitgangen van een splitter moeten ook met een afsluitweerstand worden afgesloten.
Mulitaps
Wanneer veel verdeelaansluitingen gemaakt moeten worden kan dit niet meer met splitters daar het gegarandeerd afsluiten van alle uitgangen niet gegarandeerd kan worden. We maken dan gebruik van mulitaps.
Een multitap werkt als een richt coupler. Bij de zendamateurs is de richt coupler zeer bekend daar de z.g. staandegolf meter ook volgens dit principe werkt.
Signaal kan nu wel vanuit de muiltitap naar het aangesloten apparaat echter er kan geen signaal vanaf deze aansluiting terug het antennesysteem in. Kabel reflecties die ontstaan doordat de kabel, aangesloten op de multitap niet is afgesloten in 75 ohm, hebben dus geen invloed op de rest van het antennesysteem.
Multitaps kunnen achter elkaar worden doorgeschakeld waarbij de doorgangsdemping ongeveer 0,5 tot 1 dB bedraagt. Op het einde dient de laatste multitap met een 75 ohm afsluitweerstand te worden afgesloten.
De naar de aangesloten apparaten heeft de multitap een vrij grote demping.
Bij de 8-weg multitap bedraagt deze zo’n 13 tot 20dB.
De multitap moet dan ook vooraf gegaan worden door een versterker die dit verlies opheft.
Niet gebruikte aansluitingen van de multitap, met uitzondering van de doorvoer tap, behoeven dus niet te worden afgesloten met een 75 ohm afsluitweerstand.
Versterkers
Normaal gesproken krijgt men zo’n 60dBuV aangeboden. Een TV heeft minimaal zo’n 50 tot 55dBuV nodig.
Wanneer de splitter 4 dB verlies geeft, krijgt bij aansluiting van 2 TV’s iedere TV 60 – 4 = 56dBuV
Wanneer meer aangesloten moet worden, worden de verliezen te hoog. Ook de gebruikte coaxkabel geeft verlies
(
zie de wetenswaardigheid bij coaxkabel
). Er zal dan versterkt moeten worden.
Heeft de versterker zo’n 10dB versterking, en krijgen we 60dBuV aangeboden, zal achter de versterker zo’n 70dBuV ter beschikking staan. Het is dus een kwestie van optellen en aftrekken.
Een versterker kan een maximaal uitgangsvermogen leveren. Komen we daar overheen gaat de versterker vervormen en zullen er mengproducten ontstaan wat weer storing oplevert. Mag de versterker maximaal 105dBuV uit leveren en heeft deze 28dB versterking, mag het ingangsignaal nooit meer worden dan 77dBuV. Het is verstandig om hier ver onder te blijven.
Retourkanaal.
Het antennesysteem wordt ook gebruikt voor internet wat een duplex verbinding is. Hiervoor moeten we dus twee kanten op kunnen. Het onderste gedeelte van het spectrum, 5 – 65Mhz wordt gebruikt voor het z.g. “retourkanaal”. Onze multitaps en bijna alle versterkers zijn voorzien van een Retourkanaal.
Uw op- of aanmerkingen over deze uitleg vernemen wij graag via onze mail.